نظریه تعین اول در مکتب ابن‏عربی (تحلیل و نقد)

Authors

  • محمد ملکی دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب، رشتة تصوف و عرفان اسلامی و پژوهشگر پژوهشکدة ادیان و مذاهب قم.
  • محمد نصیری استادیار، دانشکدة معارف و اندیشة اسلامی. دانشگاه تهران
Abstract:

نظریة فلسفی- عرفانی، «تعین اول» نظریه‌ای کلان دربارۀ لحظۀ «پدیداری و ظهور وجود» و چگونگی شکل‌گیری صدور کثرات از واحد بسیط است. این مسئله از مباحث بنیادی و البته از دشوارترین مسائل در «عرفان اسلامی» است. ابن‏عربی پدر عرفان نظری در جهان اسلام شناخته شده و در این میان اندیشة وحدت وجود او که پایة اصلی فکر و دستگاه عرفانی اوست، در پرتو نظریۀ تعین اول سامان یافته است. بررسی این مسئله که ابن‏عربی چگونه و در کجا آن را بررسی کرده و آیا دغدغة فکری او بوده یا تعبیر و تبیین او چگونه بوده است، اهمیت زیادی دارد. از آنجا که در بررسی عمدة آثار وی، از جمله کتاب عظیم فتوحات مکیّه به‏صراحت این عنوان یافت نمی‌شود، در تحقیق پیش‏رو تلاش شده با بررسی آثار ابن‏عربی به‏ویژه کتاب یادشده معادل و اصطلاح یا اصطلاحاتی که ابن‏عربی در آثار خود برای «تعین اول» به‏کار برده، مشخص و مقصود او تبیین، تحلیل و در پاره‌ای از موارد با نگاه نقادانه به آن‏ها نگریسته شود. همة این مسائل به روش توصیفی – تحلیلی و با توجه به نگاه ابن‏عربی و شاگردان مکتب وی، به این موضوع رسیدگی شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد نظریه فرهنگ امنیت ملی با تأمل در آثار باری بوزان و مکتب کپنهاگ

در مقاله حاضر مسئله اصلی تأمل در نظریات و آرای مکتب کپنهاگ با تکیه و تأکید بر اندیشه‌های باری بوزان پیرامون امنیت و در نهایت نقد آنهاست. هدف نویسنده از این تحلیل اشاره به چهره‌ی نوین امنیت (فرهنگی- اجتماعی) در آثار باری بوزان و بررسی آنها در یک رویکرد مقایسه‌ای با اندیشه اسلامی - ایرانی، می‌باشد. از این رو سعی خواهد شد به این پرسش پاسخ داده شود که نقش و سهم باری بوزان در بازتعریف امنیت و اشاره ...

full text

تحلیل غزلیات حافظ براساس نظریه زیبایی شناسی انتقادی (مکتب فرانکفورت)

شمس‌الدین محمد حافظ‌شیرازی ازجمله معدود شاعران ایرانی است‌که با فراتربردن خود به‌مثابة حلقه‌ای از حلقه‌های جبر اجتماعیِ قرن هشتم ﻫ.ق.، بر فراز جریان‌ها‌‌ی اجتماعی زمان ایستاد. حافظ با خروج از نظم به‌بندکشانندة قرن هشت‌ به نقد ساختار اجتماعی در حوزة ساختار شعر پرداخته است. نخست، نظریة زیبایی‌شناسی انتقادی را که یکی از دستاوردهای مکتب فرانکفورت آلمان در قرن بیستم م. است مختصر و کوتاه معرفی کرده‌ای...

full text

نقد روش‌شناسی نظریه علمای ابراربا تأکید برکتاب مکتب در فرآیند تکامل

پژوهش حاضر، از طریق بررسی روش‌شناسی نظریه علمای ابرار در کتاب مکتب در فرآیند تکامل، به نقد آن پرداخته است. ابتدا با بررسی دقیق مباحث این کتاب و شیوه ارجاع و استدلالی که مؤلف در اثبات نظر خود به‌کار برده است، تبیینی از روش پژوهش ایشان ارائه و سپس اشکالات روش ایشان بررسی می‌شود. مؤلف این کتاب در روش تحقیق خود دچار برخی اشکالات کلّی است که مختص به علم خاصی نیست؛ ازجمله: عدم ذکر مستند در برخی مباحث ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 47  issue 1

pages  147- 172

publication date 2014-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023